Jeszcze nie tak dawno temu perspektywa sterowania własnym dronem brzmiała jak żywcem wyjęta z powieści science-fiction. Szybki rozwój technologii w ostatniej dekadzie pozwolił urzeczywistnić to marzenie i stworzyć bogatą ofertę produktów dla pilotów o różnym stopniu zaawansowania. Chcesz zrobić kilka fajnych zdjęć i nagrań z wakacji? Mamy dla ciebie drona! Być może jesteś profesjonalnym fotografem lub filmowcem, szukającym sposobu na zrobienie wysokiej jakości ujęć z powietrza – dzięki dronom ich realizacja jest możliwa bez znaczącego nadszarpywania budżetu, podczas gdy kilka lat temu do osiągnięcia podobnego efektu, konieczne było wynajęcie helikoptera i profesjonalnego sprzętu. Istnieją także specjalne drony wyścigowe, które przeznaczone są dla osób szukających mocnych wrażeń, i towarzyszące im oficjalne zawody ligowe, turnieje i pokazy.
Z punktu widzenia prawa te popularne gadżety znane są jako „bezzałogowe statki powietrzne” (BSP) i mają znacznie bogatszą historię, niż mogłoby się to wydawać. Pierwszy raz termin „dron” został użyty w latach 30 ubiegłego wieku i dotyczył Fairey Queen – sterowanej za pomocą radia wersji hydroplanu Fairey III. Idea bezzałogowych statków powietrznych była niezwykle kusząca dla inżynierów zbrojeniowych i marynarki wodnej, ponieważ pojazd tego typu pozwalał na przeprowadzenie misji bez narażania ludzkiego życia na niebezpieczeństwo. Technologie budowy dronów i materiały wykorzystywane w ich budowie ciągle ewoluowały, aż do punktu w którym możliwe stało się stworzenie niewielkich BSP. Konsumenckie drony bardzo dużo czerpią z przełomowych odkryć w zakresie sterowania lotem, kontroli zużycia mocy i miniaturyzacji części składowych.
PODSTAWOWE INFORMACJE
Dostępne na ryku drony różnią się między sobą wielkością, formą i przeznaczeniem, ale większość z nich oparta jest o podobne rozwiązania konstrukcyjne. Cztery śmigła (dwa obracające się zgodnie z ruchem wskazówek zegara, dwa przeciwnie) zasilane są energią dostarczaną z silników podłączonych do centralnego komputera. Odpowiada on za odbieranie i przetwarzanie poleceń użytkownika: to dzięki niemu dron leci dokładnie w kierunku, w którym go poślemy, bez względu na przeszkadzające mu w tym podmuchy wiatru. Dawniej BSP zasilane były przede wszystkim wirnikowymi silnikami prądu stałego, ale obecnie są one wypierane przez mocniejsze i wytrzymalsze jednostki bezszczotkowe.
Kolejnym ważnym elementem drona jest żyroskop, który pozwala mu określić swoje położenie w przestrzeni, mimo oddziałujących na niego sił: wiatru, grawitacji i przypadkowych komend użytkownika. Moduł ten przekazuje informacje bezpośrednio do komputera centralnego, który w oparciu o jego wskazania może odpowiednio skorygować kurs – w praktyce dzieje się to co kilka sekund. Dostępne na rynku modele komercyjne najczęściej posiadają trzyosiowe żyroskopy. Mierzą one wychylenie drona w osi góra-dół, prawo-lewo i na boki. Bardziej zaawansowane urządzenia mają dodatkowo akcelerometr, który pozwala z większą dokładnością rejestrować przyspieszenie drona. Przekłada się to na łatwiejsze, pewniejsze sterowanie i umożliwia BSP wykrycie, kiedy jest on niebezpiecznie blisko ziemi. Jeśli zależy ci przede wszystkim na intuicyjnym sposobie lotu, koniecznie wybierz model wyposażony w akcelerometr.
Jedną z najsłabszych stron wszystkich dronów jest ich czas pracy. Nie należy spodziewać się, że miniaturowe urządzenia wzniosą się jednorazowo w powietrze na dłużej niż kilka minut. Nawet lot drogich, profesjonalnych BSP, mierzymy w minutach, a nie w godzinach. Wiele urządzeń ma natomiast możliwość wymiany akumulatorów – wystarczy wylądować, zamienić baterie i z powrotem wznieść się w przestworza, bez konieczności czekania na powtórne naładowanie. Nowe rozwiązania w zakresie zmniejszania zużycia energii i wydajności silników pojawiają się właściwie z modelu na model, ale póki co raczej nie powinniśmy spodziewać się przełomowych odkryć w tej dziedzinie.
TWÓJ IDEALNY DRON
Pomimo podobieństw konstrukcyjnych, drony znacząco różnią się między sobą. Na najniższej półce znajdziemy wiele radośnie podstawowych urządzeń, które służą przede wszystkim do ogarnięcia, o co w tym wszystkim chodzi. Dobrym przykładem jest tutaj Parrot Mambo: malutki dron przeznaczony dla początkujących pilotów niezależnie od wieku, wykorzystany również jako element programu uczącego najmłodszych podstaw programowania. Gadżety z tej grupy wyposażone są najczęściej w możliwość sparowania ze smartfonem i sterowania za pomocą aplikacji; zazwyczaj mają one również prostą kamerkę i tylko podstawowe funkcje. Najlepiej bawić się nimi w pomieszczeniach, gdzie nie będą chłostane wiatrem i deszczem.
Poziom wyżej mamy do czynienia z kompaktowymi, acz potężnymi, składanymi dronami, które łączą w sobie wygodę transportu i pełną funkcjonalność. Najlepszym przykładem będzie tutaj DJI Mavic Air, pokazujący, jak wiele zaawansowanych rozwiązań trafiło do tego segmentu w ostatnich latach. Dron ten pozwala na kręcenie filmów w jakości 4K, a jego kamera osadzona jest na gimbalu, dzięki czemu stanowi on ciekawą propozycję dla filmowców-amatorów, zainteresowanych wzbogaceniem swoich filmów o ujęcia z wysoka.
Obecność gimbala, czyli trzyosiowego stabilizatora, jest konieczna, aby nakręcone klipy były stabilne nawet wtedy, gdy dron wykonuje powietrzne akrobacje. Zastosowane w mniejszych urządzeniach systemy cyfrowej stabilizacji bardzo często nie radzą sobie z wygładzeniem wszystkich przypadkowych ruchów kamery, dlatego jeśli planujesz kręcenie filmów z powietrza na poważnie, koniecznie zwróć uwagę na ten element konstrukcyjny.
Najwyższa półka konsumenckich BSP pełna jest zaawansowanych modeli, kosztujących niekiedy kilkanaście tysięcy złotych, do których bezpiecznego transportu niezbędne są specjalne skrzynie transportowe. Te high-endowe drony posiadają systemy wykrywania kolizji i moduły lokalizacji przestrzennej, a do sterowania nimi potrzebny jest dedykowany kontroler. Nawigacja satelitarna staje się koniecznością, gdy mamy do czynienia ze sprzętem o wartości małego samochodu miejskiego; wiele nowoczesnych BSP wyposażonych zostało w obsługę zarówno amerykańskiego standardu GPS, jak i GLONASS, jego rosyjskiego odpowiednika. Komenda „powrót do użytkownika” spotykana bywa także w urządzeniach z niższej półki, ale w przypadku tak drogiego sprzętu jest ona niezbędna. Wiele zaawansowanych dronów ma nawet wbudowane autonomiczne tryby lotu, podczas których użytkownik może skupić się na robieniu zdjęć i filmów.
BSP całkiem nieźle „dogadują się” także z innym popularnym trendem, wirtualną rzeczywistością. Do wielu dronów – na przykład Parrot Bebop 2 Power – można dokupić headset VR, który pozwala zobaczyć świat z ich perspektywy.
PIERWSI NA MECIE
BSP są szybkie i zwinne, dlatego fakt powstania dronów wyścigowych nie powinien nikogo dziwić. Urządzenia te zbudowane są z myślą o jak najlepszych osiągach; ich estetyka jest sprawą drugorzędną, a najbardziej liczy się szybkość i responsywność. O ile nawet zaawansowane drony komercyjne mogą być właściwie bezproblemowo obsługiwane przez początkujących adeptów sztuki pilotażu, a często nawet mają specjalny tryb dla początkujących, o tyle sterowanie modelami wyścigowymi wymaga doświadczenia, umiejętności manualnych i wielu godzin ćwiczeń. Przed pierwszym lotem często trzeba samodzielnie skonfigurować sprzęt i dostosować go do swojego stylu lotu. Nic dziwnego, że miłośnicy wyścigów dronów są zaangażowani w swój sport tak mocno jak fani zmagań samochodowych, rowerowych czy dowolnych innych.
Oczywiście najprościej byłoby, gdyby każdy dron pasował do upodobań każdego odbiorcy. Tak niestety nie jest ani w przypadku BSP, ani żadnych innych gadżetów. Zanim zdecydujesz się na zakup, koniecznie zastanów się, czego oczekujesz po swoim nowym dronie. Jeśli interesuje cię przede wszystkim możliwość relaksującego polatania, model z niższej półki całkowicie cię usatysfakcjonuje. Do zrobienia profesjonalnego wideo potrzebny będzie droższy sprzęt i odrobina cierpliwości, aby opanować podstawy latania i tajniki kręcenia ujęć z powietrza, a także odpowiednia licencja (o tym w ramce niżej). Osoby pragnące emocjonujących lotów odnajdą się na arenie wyścigów, ale muszą spodziewać się, że ich hobby pochłonie dużo czasu spędzonego nie na lataniu, a na konfiguracji i ulepszaniu swojego drona.
W każdej z tych dziedzin czeka cię jednak wspaniała, technologiczna przygoda w przestworzach, którą warto zacząć jak najprędzej.
