Obecnie trudno jest wyobrazić sobie serwis internetowy bez wyszukiwarki. Wyszukiwarka jest dla użytkowników podstawowym narzędziem nawigacji po serwisie, a dla właścicieli serwisu – skutecznym narzędziem wspierającym sprzedaż i marketing. Zadanie ułatwiają najnowsze funkcjonalności dostępne w rozwiązaniach wyszukiwawczych dla firm.
Najważniejsze cechy wyszukiwarek w serwisach i sklepach internetowych
Zgodnie z rezultatem badań Jupiter Research, 82% użytkowników serwisów korzysta z wyszukiwarki do znalezienia interesujących ich informacji, ale jednocześnie aż 85% z nich nie jest zadowolonych z otrzymywanych rezultatów. Znakomita większość z nich opuszcza wówczas witrynę internetową.
Z kolei badania przeprowadzone przez Jakoba Nielsena udowadniają, że brak wyszukiwarki w serwisach powyżej 200 podstron jest przeszkodą, która zniechęca internautów do ponownego odwiedzenia strony. 90% firm uważa, że wyszukiwarka to główna forma nawigacji po ich serwisie internetowym (dane Forrester Research).
W przypadku sklepu internetowego należy pamiętać, że użytkownicy zazwyczaj rozpoczynają swoją wizytę właśnie od wyszukiwarki umożliwiającej przeszukiwanie asortymentu sklepu. Według badań WebSiteStory, klienci dokonujący zakupów w serwisach z wykorzystaniem wyszukiwarki wydali na zakupy 270% więcej pieniędzy niż pozostali klienci. Jest ona zatem kluczowym elementem nawigacji po sklepie i narzędziem marketingowym, wspomagającym komunikację między użytkownikiem a firmą, jednocześnie jest narzędziem generującym sprzedaż.
Użytkownik powinien mieć możliwość odnalezienia poszukiwanej informacji w sposób szybki i intuicyjny (w myśl uniwersalnej zasady „don’t make me think”). Warto pamiętać, że użytkownicy wpisują zapytania w możliwie najprostszej i najwygodniejszej dla nich formie – zazwyczaj nie stosują myślników, czy dodatkowych cech produktów (np. Nokia n91 zamiast Nokia N91i). Silnik wyszukiwarki musi zatem być na tyle elastyczny, aby „przewidzieć” różne modyfikacje i formuły zapytań. Wyszukiwarka powinna również posiadać mechanizm analizy fleksji języka polskiego (odmiana przez przypadki, liczba pojedyncza i liczba mnoga). Bardzo istotna jest też funkcja misspellingu. Około 12% zapytań kierowanych do wyszukiwarek wpisywanych jest z błędem. Mechanizm podpowiada wówczas użytkownikom właściwą formę, klient znajduje poszukiwany produkt, tak więc sklep internetowy ma większą szansę na generowanie przychodów.
Najlepiej, jeśli okno wyszukiwarki jest dostępne cały czas – niezależnie od tego, na której podstronie serwisu w danym momencie znajduje się użytkownik.
Jak uatrakcyjnić „zwykłą” funkcjonalność wyszukiwania?
W przypadku dużego serwisu, bądź wielu serwisów należących do tej samej firmy przydatna może okazać się funkcjonalność Federated Search. Federated Search oznacza dostęp do wyników wyszukiwania pochodzących z wielu różnorodnych źródeł w jednym oknie wyszukiwarki. Umożliwia jednoczesne otrzymanie wyników, pochodzących ze wszystkich dostępnych źródeł danych – w tym również zewnętrznych w stosunku do danego serwisu, np. pochodzących z Wikipedii.
Przeszukiwane dokumenty mogą być w różnym formacie – nie stanowi to przeszkody dla wyszukiwarki. Federated Search pozwala właścicielom serwisu m.in. na promowanie treści archiwalnych, dzięki czemu mogą oni zaoszczędzić czas wykorzystywany na tworzenie treści, które już tak naprawdę w serwisie istnieją.
Przykład wdrożenia to zastosowanie tej funkcjonalności na serwisach należących do norweskiego wydawcy Edda Media. Połączono różne źródła, jakimi były artykuły prasowe (również z archiwum), drobne ogłoszenia, produkty, posty na forum, czy nawet program telewizyjny.
Moduł Federated Search zbiera treści w obrębie jednego portalu tek.no z różnych źródeł, jakimi są informacje o produktach z porównywarki cenowej prisguide.hardware.no, artykuły o produktach i ich testy z hardware.no oraz wypowiedzi na forum diskusjon.no. Gdy użytkownik wpisze w okienko wyszukiwarki zapytanie, w odpowiedzi otrzyma listę wynikową, którą będą tworzyć treści z trzech wspomnianych źródeł zagregowane na jednej stronie. Na bazie Federated Search’a powstał również Cross Linkage, który wzbogacony jest o treści z kolejnych źródeł wykraczających już poza zawartość jednego portalu. Cross Linkage dodatkowo agreguje ogłoszenia drobne (lesernes.h-avis.no i dpirubrik), artykuły prasowe z archiwum saxotech.no oraz program telewizyjny z ontvguide.
Moduł Federated Search sprawia, że treści z wielu źródeł są łatwiej dostępne dla użytkowników. Jednocześnie wzrasta atrakcyjność strony, gdyż rezultaty wyszukiwania lepiej trafiają w potrzeby użytkownika – są bardziej kompletne i nie musi on szukać informacji na innych serwisach.
Funkcjonalność Quick Search – wyszukiwarka serwisu „czyta w myślach”
Moduł Quick Search sprawdza się wszędzie tam, gdzie szybki sposób prezentacji odpowiedzi na zapytanie może wpływać na zyski z serwisu. Szczególne korzyści czerpią z niego sklepy internetowe, porównywarki cenowe, ogłoszenia drobne i żółte strony, a także wydawcy serwisów informacyjnych.
Quick Search daje użytkownikowi możliwość uzyskania wyników już po wpisaniu dwóch pierwszych liter zapytania. System niejako odgaduje szukane słowo lub frazę dzięki wpisaniu tylko części wyszukiwanego słowa, a następnie pokazuje ograniczoną listę wyników w oparciu o określone kryteria sortowania np. trafność, popularność lub cena. Wyświetlane pole tekstowe wyniku może zawierać nie tylko słowo lub frazę z zapytania, ale również ciąg słów, w którym szukane słowo lub fraza zajmuje dowolne miejsce na końcu, na początku lub w środku pola tekstowego. Klikalną listę wynikową mogą stanowić słowa (np. nazwa produktu), pola numeryczne (np. cena, ilość opinii) oraz grafika (np. zdjęcia produktów).
Najistotniejszą korzyścią płynącą z Quick Search jest błyskawiczny rezultat wyszukiwania, który może być zarówno dokładną realizacją oczekiwań użytkownika, jak i sprytną podpowiedzią poszukiwań w innym kierunku, zgodnym z działaniami promocyjnymi sklepu internetowego. Wyniki Quick Search inspirują użytkownika do poszukiwania nowych interesujących go treści oraz w znacznym stopniu skracają czas poszukiwań dzięki przyjaznej nawigacji. Opisywana funkcjonalność wpływa korzystnie na lojalność użytkowników i wydłuża czas ich wizyty na serwisie. Moduł Quick Search został wdrożony m.in. w sklepie internetowym Vobis.
Auto Complete – podpowiedzi dla niezdecydowanych
Inną funkcjonalnością, przydatną chociażby w sklepach internetowych, jest Auto Complete. Moduł ten umożliwia podpowiadanie użytkownikowi najpopularniejszych zapytań w trakcie wpisywania przez niego szukanego wyrazu lub frazy. Lista podpowiedzi wyświetlana przez Auto Complete jest dostosowana do działu, w którym użytkownik aktualnie się znajduje. Użytkownik korzystający z wyszukiwarki prostej, ale znajdujący się w dziale „prawo”, na pierwszym miejscu uzyska podpowiedzi z działu „prawo”. Analogicznie dzieje się w przypadku innych działów lub kategorii.
Taksonomia – ułatwienie dla właściciela serwisu
Dzięki modułowi taksonomii, nowe tworzone lub publikowane treści mogą być automatycznie przypisywane do zdefiniowanych wcześniej kategorii – co pozwala na automatyzację procesów publikowania treści. Kategoryzacja jest przeprowadzana na podstawie treści zawartych w dokumentach w oparciu o „samo uczące się” algorytmy. Taki podział danych umożliwia łatwy dostęp do informacji oraz pomaga w zarządzaniu zbiorami danych, jak również pozwala na dynamiczne prezentowanie elementów nawigacyjnych na stronie. Wdrożenie modułu taksonomii znacznie usprawnia nawigację w serwisie.
Wyszukiwarka indeksująca i przeszukująca zasoby wewnętrzne serwisu to nie tylko nawigacja ułatwiająca życie użytkownikom tego serwisu. To równie z baza wiedzy dla webmastera lub właściciela witryny. Na podstawie analizy zgromadzonych danych można wyciągać wnioski, czego na danym serwisie szukają jego użytkownicy oraz jakim językiem się posługują. Można również mierzyć zainteresowanie poszczególnymi sekcjami na serwisie i na tej bazie planować jego rozwój.
Wg Stephena Arnolda, eksperta w dziedzinie Enterprise Search, wyszukiwarka w postaci boksu z miejscem do wpisywania słów kluczowych nie jest wystarczająca, gdyż użytkownicy serwisów internetowych oczekują od niej bardziej zaawansowanych funkcjonalności, niż tylko lista wyników znalezionych na dane słowo kluczowe. Wyszukiwarka powinna dostarczać sugestii i opcji wyboru z tzw. hotlinkami do kategorii tematycznych powiązanych z zapytaniem, czy kluczowych tematów, a to wszystko powinno być zaprezentowane na bazie kontekstowości. Użytkownicy potrzebują z kolei interfejsu w postaci point-and-click (punkt kliknięcia=punkt wejścia), zawierającego opcje wyszukiwania wg słów kluczowych. Technologia wyszukiwawcza ma za zadanie dostarczać rozwiązania „prowadzić za rękę” tak by zaspokoić potrzeby użytkownika.
Aktualne trendy rozwoju technologii wyszukiwawczej pokazują, że dziś nie jest to już tylko okienko do wpisywania zapytań przez użytkownika, lecz narzędzie umożliwiające generowanie dynamicznie zmieniających się treści, dostosowanych do danej tematyki w postaci gotowych podstron. Do tworzenia tych podstron wykorzystuje się zaawansowane kontekstowe powiązanie informacji. Generowane dynamicznie strony to również narzędzia wspierające projekty {link_wew 775}SEO{/link_wew} (Search Engine Optimzation).
Korzystanie z tego typu nowoczesnych narzędzi daje właścicielowi serwisu szansę na uzyskanie przewagi konkurencyjnej w postaci tzw. time-to-market poprzez usprawnienie wewnętrznych procesów biznesowych związanych z wytwarzaniem nowej i przetwarzaniem istniejącej już treści, jak również właściwie nieograniczonymi możliwościami tworzenia i uruchamiania nowych wertykali.