Jeszcze kilka miesięcy temu nikt nie pomyślałby, że tak wiele czasu w okresie wiosenno-letnim możemy spędzać w domach, szukając aktywności, które nie wymagają wyjścia na zewnątrz. Nie pozostaje nam nic innego, jak zaadaptować się do tej sytuacji i odkryć w sobie nowe pasje.
Wielu z nas już od jakiegoś czasu zastanawiało się nad nauką gry na instrumentach, a teraz mamy doskonałą okazję, by zrealizować swoje plany. Klawisze, gitara, perkusja – niezależnie od tego, co podpowiada nam serce, w internecie znajdziemy mnóstwo materiałów, które pomogą nam w rozwinięciu umiejętności, a dzięki zdalnym lekcjom z nauczycielami podszkolimy swoją technikę. Nawet znani kompozytorzy dzielą się darmowymi szkoleniami w sieci i zdradzają swoje sekretne triki każdemu adeptowi muzyki.
Wbrew pozorom, do rozpoczęcia przygody z instrumentami wcale nie trzeba mieć oficjalnej edukacji muzycznej – technologia stoi po twojej stronie i pozwoli ci szybko nadrobić zaległości w podstawowej części wiedzy. Jeśli nie masz pojęcia o teorii muzycznej, możesz ściągnąć aplikacje, które w przystępny sposób wytłumaczą ci jej podstawy. Słuch również da się wytrenować za pomocą dostępnych w sieci ćwiczeń.
Gra na instrumencie to nie tylko przyjemne hobby: ma ona pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne i samopoczucie, pozwala ćwiczyć koncentrację i procesy poznawcze oraz sprawia radość niezależnie od wieku. Muzyka stanowi sposób na wyrażenie swoich uczuć, nadziei i obaw, w sposób, jaki nie da się określić słowami, co w obecnej, niełatwej sytuacji jest bardzo ważne. A gdy po zakończeniu kwarantanny zdecydujesz się na kontynuowanie muzycznej podróży, na pewno spotkasz na swojej drodze artystów, tancerzy i wiele innych, fascynujących osób.
Dlaczego pianino?
Na wstępie wymieniliśmy kilka popularnych instrumentów, ale zupełnie początkujący muzycy powinni zwrócić szczególną uwagę na pianino. Dlaczego? Podstawy gry na instrumentach klawiszowych są stosunkowo łatwe do opanowania; nie oznacza to jednak, że będziesz mógł zrezygnować z regularnych ćwiczeń. Na dodatek w internecie znajdziesz mnóstwo aplikacji, kursów wideo i podręczników dostosowanych do użytkowników w każdym wieku i poziomie zaawansowania.
W przeciwieństwie do instrumentów smyczkowych, które wymagają precyzyjnego układania dłoni w określony sposób, a do wydobycia dźwięku niezbędny jest fizyczny kontakt ze struną, pianino wykonuje większość pracy za ciebie. Najprościej rzecz ujmując, musisz jedynie wcisnąć klawisz: jego naciśnięcie porusza młotek (prawdziwy lub wirtualny), który następnie uderza w strunę. Proste, nieprawdaż? W ten sposób każdy, od małego dziecka po seniora, potrafi wygenerować ładnie brzmiący dźwięk jedynie poprzez naciskanie na klawiaturę. Klawisze są wygodne i ergonomicznie rozmieszczone, wiec nietrudno opanować prawidłowy sposób gry bez konieczności konsultacji z doświadczonym nauczycielem.
Z drugiej strony, pianino jest niezwykle przejrzyste – podczas gry łatwo zaobserwować wzajemne relacje pomiędzy dźwiękami, a także zwizualizować strukturę akordów i skali. Gdy opanujesz jedną oktawę – opanowałeś je wszystkie; różnią się one wysokością tonów, ale mają taką samą budowę. Układ ten jest tak prosty i intuicyjny, że stał się niejako standardem w przemyśle muzycznym. Niewykluczone, że masz już w domu keyboard (lub aplikację mobilną z wirtualnym pianinem na smartfonie), a większość studiów nagraniowych na świecie ma dynamiczny keyboard lub pianino z ważonymi klawiszami, służące jako samodzielny instrument lub fizyczny kontroler połączony z oprogramowaniem muzycznym za pomocą Bluetootha, USB lub przewodu MIDI.
Nadajemy ton
Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z muzyką, najprawdopodobniej nie masz ochoty wydawać ponad 15 tysięcy złotych na akustyczne pianino, więc lepiej zacząć od jego cyfrowych odpowiedników. Tutaj do wyboru masz keyboard lub cyfrowe pianino. Te pierwsze najczęściej mają klawiatury nieważone, czyli nie mające żadnego oporu. Chociaż są one idealne do nauki nut i teorii, a wbudowane filtry dźwiękowe pozwolą ci stworzyć kreatywne kompozycje, do nauki gry na fortepianie niezbędne jest także opanowanie techniki.
W tym aspekcie najlepsze są pianina z klawiszami ważonymi, które naśladują pracę instrumentów akustycznych. Pozwalają one budować siłę i zwinność palców (to ważne nawet w przypadku młodych muzyków). Im lepiej wytrenujesz dłonie, tym łatwiej ci będzie grać skomplikowane utwory. Małe i lekkie klawisze dynamiczne są łatwiejsze do wciskania, ale ma to także swoje minusy – jeśli w przyszłości zdecydujesz się na zakup pianina, będzie ci trudno przyzwyczaić się do gry na nim, ponieważ jego klawiatura „chodzi” z wyraźnie większym oporem.
Najlepszym kompromisem wydają się tutaj elektroniczne pianina z pełnowymiarowymi, ważonymi klawiszami. Są one dostępne w najróżniejszych wariantach i znacznie droższe od keyboardów (dla porównania – za dobry keyboard zapłacisz od 1 000 do 1 500 PLN, a ceny pianin zaczynają się od 2 000 złotych), ale oferują one podobny styl gry, co instrumenty akustyczne. Sporo zależy od osobistych preferencji: niektórzy muzycy wolą cięższe, „oporowe” klawisze, a inni wolą, gdy pracują one z większą lekkością. Niestety, w obecnej sytuacji trudno sprawdzić, do której grupy się zaliczasz – sklepy muzyczne są pozamykane, a w chwili pisania niniejszego artykułu trudno nawet przewidywać, kiedy miałoby się to zmienić. Zakupy w ciemno są ryzykowne, ponieważ istnieje możliwość, że wybrany instrument będzie niedopasowany do twojego stylu, co utrudni ci naukę.
Małe i lekkie klawisze dynamiczne są łatwiejsze do wciskania
W takiej sytuacji najlepiej zaufać magii marki – najpopularniejsi producenci keyboardów i cyfrowych pianin oferują urządzenia o dobrze wyważonych klawiszach, które z powodzeniem naśladują klasyczne pianino. Yamaha, Korg, Casio, Roland czy Kawai mają w ofercie sporo fantastycznych modeli, często połączonych z (bezprzewodowymi lub przewodowymi) aplikacjami mobilnymi do nauki gry. Przed zakupem warto zatem sprawdzić, czy twój instrument ma wsparcie dla dodatkowych usług (lub chociaż zniżkę na wykupienie abonamentu).
Ponadto powinieneś zainwestować w taboret z możliwością regulacji wysokości siedziska. Jednym z najczęstszych problemów towarzyszących początkującym pianistom są problemy z utrzymaniem prawidłowej postawy, wywołane przez siedzenie w niewłaściwej odległości od klawiszy. Długotrwałe granie w niewłaściwy sposób może odbić się nie tylko na twojej technice, ale także zdrowiu. Instrument powinien mieć również regulowany stojak, na którym oprzesz nuty lub iPada z aplikacją muzyczną.
Bardzo ważna jest jakość wbudowanych głośników – czy pianino gra głęboko i słodko czy pusto i głucho? Najlepiej, jeśli sprawdzisz to samodzielnie, w trakcie osobistego testu lub odsłuchiwania przykładowych klipów umieszczonych w internecie; jeśli sprzęt brzmi jak miód na twoje uszy, powinieneś rozważyć jego zakup. Esteci mogą także zadbać o to, żeby instrument pasował do wystroju ich wnętrza. Większość producentów oferuje najróżniejsze wersje kolorystyczne, od klasycznej czerni fortepianowej, po imitację drewna – dla każdego coś miłego.
Pod względem praktycznym ważne jest przede wszystkim brzmienie fortepianowe, ale wiele modeli ma także tryby naśladujące dźwięki gitary, klawesynu, instrumentów smyczkowych czy organów. Fajnym dodatkiem będzie korektor brzmienia i pogłosu, jak również możliwość nałożenia na siebie dwóch warstw dźwiękowych. Jeśli chcesz wykorzystać pianino do nagrywania muzyki, niezbędne okażą się wyjścia audio, a złącze słuchawkowe umożliwi ci granie o dowolnym czasie, bez ryzyka, że zirytujesz tym swoich domowników lub sąsiadów.
Podstawy rytmiczne są niezbędne do poprawy techniki
Kolejnym niezbędnym dodatkiem jest metronom, bez którego trudno opanować grę w odpowiednim tempie. Tutaj panuje pełna dowolność: możesz wybrać osobne urządzenie lub aplikację w telefonie. Podstawy rytmiczne są niezbędne do poprawy techniki, więc jeśli twój instrument ma wbudowany automatyczny akompaniament, warto z niego skorzystać – gra w towarzystwie wesołych, rytmicznych beatów brzmi znacznie ciekawiej, niż nasłuchiwanie jednostajnych kliknięć. Na dodatek akompaniament zachęci cię do wsłuchiwania się w strukturę utworów i samodzielnej improwizacji (w przyszłości będziesz mógł to wykorzystać podczas sesji z innymi muzykami).
Nie zapomnij także o możliwości zapisywania swoich lekcji w pamięci urządzenia lub na zewnętrznych nośnikach. Nagrywanie i odsłuchiwanie swoich prób to ważny (acz często bolesny) aspekt nauki gry na instrumencie, dzięki któremu szybko załapiesz, gdzie najczęściej popełniasz błędy. Udane kawałki możesz natomiast zaprezentować swoim bliskim.