Szukasz prostego narzędzia umożliwiającego szybkie i łatwe uruchomienie własnej strony WWW? A może zawsze chciałeś mieć swoją małą Wikipedię? Jeżeli tak, to koniecznie musisz zainteresować się projektem, stworzoną przez Michała Frąckowiaka farmą stron typu Wiki.
Ogromny sukces Wikipedii pokazał wielkie możliwości kryjące się za mechanizmami Wiki. Obecnie dużo różnego rodzaju projektów używa Wiki do zarządzania informacjami. Dystrybucje Linuksa i zespoły tworzące różnego rodzaju oprogramowanie open source to tylko niektóre z nich. Dobrym przykładem są także encyklopedie tematyczne, np. sieciowa encyklopedia informatyki http://www.helionica.pl. Zdarza się również, że Wiki są wykorzystywane do tworzenia prywatnych stron internetowych, jednak to zadanie wymaga od użytkowników pewnych zasobów wiedzy technicznej. Teraz może się to zmienić dzięki coraz powszechniejszym farmom stron typu Wiki.
Spróbujmy to sobie wyobrazić – rejestrujemy się w serwisie, wybieramy nazwę swojego Wiki, ustalamy szczegóły wyglądu i już możemy wprowadzać treść do nowej strony. Tak z grubsza wygląda proces tworzonej strony na platformie Wikidot.com (http://www.wikidot.com). Za darmo. Projekt ten jest dziełem Michała Frąckowiaka i powstał, jak się okazuje, z całkiem przyziemnego powodu.
– Wraz ze znajomymi często stawaliśmy przed problemem: jak szybko stworzyć stronę internetową dla jakiegoś projektu. Dobrze byłoby również, aby strony te można było łatwo edytować, udostępniać innym użytkownikom, publikować w internecie. Do tego idealnie nadają się strony typu Wiki, których przykładem jest Wikipedia, gdzie autorzy za pomocą zwykłej przeglądarki edytują artykuły – opowiada zapytany o genezę serwisu Michał Frąckowiak.
Polski akcent na międzynarodowej arenie
Wikidot.com to jeden z nielicznych przykładów stworzenia przez Polaka serwisu, który zdobywa w anglojęzycznym internecie coraz większą popularność, zyskując przewagę nad konkurencją.
– W tej chwili strony hostowane przez Wikidot odwiedza w dzień powszedni kilkanaście tysięcy osób, generując około 3 miliony odsłon miesięcznie. Tak mierzona w liczbach popularność rośnie w tempie 20-30% miesięcznie – mówi autor serwisu.
Nie jest to oczywiście popularność porównywalna z wielkimi gwiazdami Web 2.0, jednak projekt stale zwiększa swój udział w rynku i może jeszcze być o nim głośno. Szczególnie wówczas, gdy autorzy poszczególnych stron otrzymają możliwość zarabiania na reklamach.
– Obecnie integrujemy system AdSense (podobne rozwiązanie ma np. Blogger.com), dostępnych będzie jeszcze kilka innych możliwości.
My zaś zadowolimy się małym procentem z tych zysków. Pomysłów jest oczywiście więcej. Bardzo silną inspiracją są dla nas projekty takie jak Blogger.com czy WordPress.org/com.
Możliwość zarabiania na własnej stronie Wiki zostanie prawdopodobnie wprowadzona jeszcze podczas wakacji 2007 r. Wysokość ewentualnych zarobków będzie naturalnie zależeć od popularności danej strony, a z tym bywa różnie. Michał uchyla jednak rąbka tajemnicy: – Myślę, że autorzy ciekawych stron będą mogli liczyć na bardzo motywujące wynagrodzenie. Już teraz widzę autorów, których strony mogłyby generować więcej niż polska średnia krajowa. Trzeba przyznać, że możliwość zarobienia normalnej pensji lub dorobienia na stronie, której tworzenie jest przyjemnym hobby, to interesująca perspektywa, którą warto się zainteresować.
To jednak nie koniec pomysłów twórców platformy. Kolejny cel to oferowanie dodatkowych usług.
– Przede wszystkim chcemy stworzyć produkt – oprogramowanie serwera Wiki – i oferować związane z nim usługi. Oprogramowanie takie będzie można wykorzystać do stworzenia własnej farmy stron Wiki. Zastosowań jest naprawdę dużo – Wikidot może być użyty wszędzie tam, gdzie będzie potrzeba tworzenia stron WWW, współpracy, koordynacji projektów, zarządzania projektami dla grup roboczych lub indywidualnych użytkowników.
Projekt Wikidot.com ma szansę nie tylko na zdobycie wielkiej popularności, ale także na niezły sukces finansowy. I choć zapewne autorzy nie zarobią tyle, ile właściciele YouTube na sprzedaży swojej firmy Google, to warto mieć ten projekt na oku. Może się okazać, że Michał mocno nas jeszcze zaskoczy.
Jakie inne kwestie związane z rozwojem serwisu zaprzątają głowę autora Wikidot.com?
– Plany są bardzo ambitne, jednak priorytetem jest poprawienie interfejsu użytkownika, uproszczenie go i uczynienie bardziej przejrzystym. W dalszej kolejności pojawi się też Web API, które pozwoli pisać zewnętrzne aplikacje korzystające z Wikidota. Umożliwi to np. powstanie klienta na urządzenia mobilne czy edytora \”desktopowego\”, który zamiast zapisywać dokumenty na lokalny dysk, będzie je synchronizował ze stronami Wiki. Myślę, że odda to inicjatywę w ręce zewnętrznych deweloperów i pozytywnie wpłynie na cały projekt.
Wikidot.com to nie jedyna farma stron Wiki na rynku (adresy innych w ramce). Trzeba jednak przyznać, że polski projekt pokonuje konkurencję dużo większą funkcjonalnością i zaawansowaną składnią umożliwiającą tworzenie stron, choć nie jest jeszcze liderem pod względem popularności. Jak stwierdził Michał w prezentacji na imprezie GrillIT 3, gdy rozpoczynał prace nad serwisem, czyli na początku 2006 roku, inne serwisy tego typu nie oferowały swoim użytkownikom zbyt wiele.
Jeśli chodzi o interesującą funkcjonalność, to warto wspomnieć o możliwości podpięcia Wiki pod własną domenę (tzw. mapowanie), używania SSL, zaawansowanego zarządzania prawami do edycji oraz tworzenia prywatnych stron dostępnych tylko dla wybranej grupy. Umożliwia to np. koordynację projektów albo wykorzystywanie Wiki jako prywatnego notatnika.
Warto spojrzeć na Wikidot.com także z typowo technicznego punktu widzenia. Za pomocą jakich technologii został on zbudowany?
Posłuchamy Michała na żywo
W serwisie Google Video możemy znaleźć zapis wideo z prezentacji na temat Wikidot.com, jaką Michał Frąckowiak przedstawił na imprezie GrillIT 3 we Wrocławiu. GrillIT (http://ww.grillit.pl) to impreza organizowana przez wrocławskie środowisko informatyków związanych z siecią. W nagraniu Michał opowiada o genezie serwisu, jego obecnej sytuacji i planach na przyszłość.
http://skocz.pl/wikidot
– Całe \”zaplecze\” zostało stworzone w oparciu o rozwiązania open source. Sama aplikacja napisana jest przy użyciu PHP5, bazą danych jest bezkonkurencyjny PostgreSQL. Całość wspomaga serwer cache Memcached. Po stronie interfejsu webowego użyty jest głównie Yahoo UI oraz MooFX. Asynchroniczna interakcja z serwerem oparta jest na technologii AJAX i JSON, jako lżejszej alternatywie dla XML (czyli powinno być AJAJ?). Kolejne wersje Wikidot.com będą w większym stopniu oparte o Zend Framework.
Jest to lista, trzeba szczerze przyznać, imponująca. Takie technologie, jak na przykład Yahoo UI, nie są w Polsce zbyt często wykorzystywane. Michał miał więc nie tylko dobry pomysł, ale również wiedzę o tym, jak go zrealizować.
W pewnym sensie Wikidot.com wpisuje się w obowiązujący aktualnie nurt Web 2.0. Termin ten w dobry sposób opisuje zmiany zachodzące aktualnie w internecie.
– U podstaw tych zmian leży łatwość dostępu do internetu i wzrost liczby jego użytkowników, rosnąca prędkość połączeń, spadek cen i dostępność usług hostingowych, standaryzacja technologii webowych, dostępność narzędzi do tworzenia aplikacji internetowych i rozwój rynku reklamy internetowej – stwierdza Michał. Następnie dodaje: – Z punktu widzenia twórcy usług sieć w tej chwili przypomina trochę El Dorado czy tzw. amerykański sen – wystarczy pomysł, umiejętności, sporo pracy i w przysłowiowym garażu można stworzyć serwis, w który albo ktoś później zainwestuje duże pieniądze, albo kupi.
Jeżeli sieć jest dzisiaj symbolicznym El Dorado, to Wikidot.com – ciekawa, wywodząca się z Polski inicjatywa Web 2.0 – ma wielkie szanse mocno na tym skorzystać. Oczywiście dzięki pomysłowi, umiejętnościom i ciężkiej pracy.
Mała doza inspiracji
Przedstawiamy kilka bardziej interesujących projektów uruchomionych na platformie Wikidot.com.
AUDIOPRODUKCJA
http://audioprodukcja.wikidot.com
Strona dla miłośników zabawy z dźwiękiem i tworzenia własnych produkcji. Zawiera zbiór linków, nieco tutoriali i rozbudowane forum tematyczne.
TLUG
http://tlug.wikidot.com
Strona Toruńskiej Grupy Użytkowników Linuksa. Zawiera informacje o spotkaniach, listę dyskusyjną, dział aktualności i forum. Jak widać, Wikidot.com jest dobrym miejscem na szybkie tworzenie stron różnych społeczności.
WIEŻA SNÓW
http://wiezasnow.wikidot.com
Magazyn traktujący o grach fabularnych i fantastyce. Uwagę zwraca oryginalny design i bogata treść.
Inne farmy stron Wiki
http://www.wikispaces.com
http://www.wetpaint.com
http://pbwiki.com
http://www.wikia.com
{tlo_1}
Witryna jest zbudowana przejrzyście: rozwijane menu, w centralnym miejscu kilka promowanych Wiki, wyszukiwarka, szybkie linki nawigacyjne, statystyki. Głównym językiem jest angielski
{/tlo}
{tlo_0}
Polskojęzyczna wersja strony jest uboższa w treść i funkcjonalność
{/tlo}
{tlo_1}
Klikając linki w prawym górnym rogu można się zarejestrować lub założyć nowe konto
{/tlo}
{tlo_0}
Panel konta na chwilę po zalogowaniu. Stąd mamy dostęp do prywatnych wiadomości, kontaktów, własnego profilu czy też informacji o członkostwie w różnych Wiki. Aby założyć nową stronę, wystarczy kliknąć Start your own Site
{/tlo}
{tlo_1}
Zakładamy nowy \”sajt\”. Po akceptacji regulaminu wybieramy nazwę nowego Wiki, jego adres, podtytuł, język, opis i decydujemy czy ma być dostępny publicznie
{/tlo}
{tlo_0}
Tak wygląda nasza nowa strona. Jej podstawowe elementy to tytuł i podtytuł, górne menu, lewe menu i zlokalizowane centralnie miejsce na treść
{/tlo}
{tlo_1}
Wystarczy na stronie kliknąć przycisk Edytuj, aby zmienić jej zawartość. Przy czym nie operujemy na znacznikach HTML, lecz posługujemy się specjalnymi oznaczeniami znanymi chociażby z Wikipedii
{/tlo}
{tlo_0}
Panel zarządzania stroną, gdzie można zmienić wiele elementów- od tytułu, przez obowiązującą licencję, uprawnienia do edycji, po wygląd strony
{/tlo}
{tlo_1}
Do dyspozycji oddano dziesięć gotowych tematów. Każdy z nich dostępny jest w wariancie zwykłym lub bez górnej belki nawigacyjnej. Tutaj widzimy temat o nazwie \”Localize\”
{/tlo}