Od 2005 r. organizatorzy konkursu o Nagrodę Jamesa Dysona rzucają wyzwanie pomysłowym i przedsiębiorczym studentom, a także niedawnym absolwentom kierunków związanych z inżynierią i projektowaniem, by zaprojektowali coś, co rozwiąże jakiś problem. Zadanie to zostało celowo sformułowane w sposób możliwie szeroki i otwarty, aby zachęcać studentów do mierzenia się z istotnymi problemami. Zwycięzcy poprzedniej edycji konkursu opracowali rozwiązania w zakresie pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych, produkcji nowych rodzajów zrównoważonych tworzyw sztucznych, a także diagnostyki nowotworów. James Dyson osobiście wybiera dwa projekty zwycięskie na poziomie międzynarodowym. Ich autorzy zdobywają niezbędne środki finansowe oraz uznanie na całym świecie, a tym samym czynią jakże ważne pierwsze kroki na drodze do wcielenia swoich pomysłów w życie.
Młodzi ludzie chcą zmieniać świat, a Nagroda Jamesa Dysona pomaga im w tym, zapewniając niezbędne fundusze, afirmację oraz platformę ułatwiającą im wprowadzenie swoich pomysłów na rynek. Konkurs rozwija się z każdym rokiem. Z niecierpliwością czekam na otwarcie zapisów w Polsce w 2021 roku, dzięki czemu wesprzemy przyszłe polskie talenty z dziedziny projektowania i inżynierii. Aż 65% zwycięzców międzynarodowych finałów komercjalizuje swoje pomysły, co jest ogromnym sukcesem, biorąc pod uwagę, że 90% startupów upada. Czekam na innowacyjne wynalazki, które wykraczają poza schematy i kwestionują szablonowe myślenie. Powodzenia! – mówi James Dyson, założyciel firmy Dyson i jej główny inżynier.
2020 – rok, jakiego jeszcze nie było
W ubiegłym roku odnotowano rekordową liczbę zgłoszeń do konkursu, a ponadto po raz pierwszy przyznano nagrodę w kategorii Zrównoważony Rozwój – otrzymał ją projekt AuREUS autorstwa Carveya Ehrena Maigue’a z Filipin. Ze względu na rolę, jaką inżynierzy i naukowcy odgrywają w tworzeniu zrównoważonej przyszłości, konkurs został w zeszłym roku rozszerzony o tę międzynarodową nagrodę. Mogą o nią powalczyć autorzy projektów, które rozwiązują kwestie środowiskowe i pozostają w zgodzie z wyznawaną przez firmę Dyson filozofią lean engineering („odchudzonej inżynierii”), polegającą na uzyskiwaniu lepszych efektów przy wykorzystaniu mniejszej ilości materiałów.
W 2021 roku, podobnie jak w roku poprzednim, zostaną przyznane dwie międzynarodowe nagrody w wysokości 152 000 złotych każda: Międzynarodowa Nagroda w kategorii Zrównoważony Rozwój oraz Główna Międzynarodowa Nagroda. Najpierw jednak na etapie krajowym, zostanie przyznana Nagroda Krajowa dla zwycięzcy na poziomie lokalnym (10 000 złotych) oraz dwa wyróżnienia. Projekt odznaczony Nagrodą Krajową przejdzie następnie do międzynarodowych etapów konkursu. Wyboru krajowego zwycięzcy i dwóch wyróżnień dokona trzyosobowe lokalne jury składające się z przedstawicieli świata nauki i technologii.
Rozwiązywanie rzeczywistych problemów
Najlepsze wynalazki to często te najprostsze, które w sprytny i inteligentny sposób rozwiązują rzeczywiste problemy. W 2020 r. Główną Międzynarodową Nagrodę otrzymał projekt The Blue Box, czyli urządzenie do samodzielnej diagnostyki raka piersi, wykorzystujące algorytm sztucznej inteligencji do analizy próbki moczu. Zostało ono opracowane jako mniej inwazyjna i łatwiej dostępna alternatywa dla konwencjonalnych mammograficznych badań przesiewowych, z których kobiety coraz częściej rezygnują. Autorka projektu The Blue Box, 23-letnia Judit Giró Benet, przyznaje, że zdobycie nagrody „było prawdziwym punktem zwrotnym, ponieważ uzyskane w ten sposób środki pozwolą na skuteczne opatentowanie urządzenia, co przyspieszy badania oraz prace nad oprogramowaniem”. Środki finansowe i światowy rozgłos, które Judit zdobyła, wygrywając konkurs, umożliwiły jej rozpoczęcie końcowej fazy tworzenia prototypów i rozwoju oprogramowania na Uniwersytecie Kalifornijskim w Irvine, dzięki czemu już wkrótce będą się mogły rozpocząć badania z udziałem ludzi oraz badania kliniczne.
Tworzenie nowych możliwości
Wygrana w konkursie przynosi młodym wynalazcom międzynarodowy rozgłos w mediach, otwierając im drogę do dalszych inwestycji i rozwoju swoich pomysłów. Widać to na przykładzie zwycięzców poprzednich edycji, np. zdobywcy brytyjskiej Nagrody Krajowej z 2011 r. – autorowi projektu KwickScreen, czyli specjalistycznego parawanu medycznego chroniącego pacjentów przed zakażeniami – udało się założyć firmę, która dziś zatrudnia ponad 70 osób i zaopatruje w parawany wszystkie placówki służby zdrowia w Wielkiej Brytanii oraz 240 szpitali na całym świecie. Wyróżnione w USA w 2017 r. kolorowe mydło w sztyfcie SoaPen, zachęcające dzieci do dokładnego mycia rąk, zostało wprowadzone na rynek, natomiast jego twórczynie znalazły się na prestiżowej liście 30 Under 30 czasopisma Forbes. Dziś firma SoaPen sprzedaje swoje produkty w całych Stanach Zjednoczonych, a jej asortyment stale się rozszerza – ostatnią nowością jest środek do dezynfekcji rąk, produkt bardzo potrzebny w czasie pandemii COVID-19. Z kolei Rabbit Ray, projekt wyróżniony w Singapurze w 2011 r., znalazł zastosowanie w 44 szpitalach w łącznie 23 krajach. Rabbit Ray to urządzenie wspierające komunikację między personelem szpitala a dziećmi, którym wyjaśniane są procedury medyczne. Jego autorka, Esther Wang, założyła wielokrotnie nagradzaną firmę Joytingle zajmującą się edukacją zdrowotną, a jej urządzenie Rabbit Ray ułatwia wyjaśnianie najróżniejszych procedur medycznych – od szczepień aż po chemioterapię.
Przez cały czas trwania tegorocznej edycji konkursu na stronie Nagrody Jamesa Dysona na Instagramie oraz w dziale informacyjnym na stronie firmy Dyson można na bieżąco śledzić, w jaki sposób poprzedni laureaci przyczyniają się do projektowania naszej wspólnej przyszłości.
Od 17 marca 2021 roku możliwa jest rejestracja zgłoszeń do tegorocznej, pierwszej w Polsce, edycji konkursu o Nagrodę Jamesa Dysona. Do wygrania jest: 10 000 zł dla zwycięzcy krajowego, 25 000 zł dla dwóch wicemistrzów międzynarodowych, 152 000 zł dla zwycięzcy zrównoważonego rozwoju, 152 000 zł dla zwycięzcy międzynarodowego (oraz 25 000 zł dla uczelni zwycięzcy).
