Menu u góry czy po boku? Po lewej czy prawej? Rozwijane czy nie? Jak długie? Odpowiedź na te pytania jest prosta – zależy od strony.{ikona-nc01}
Poziome czy pionowe?
Najważniejszy wybór – pionowe menu po boku czy poziome na górze strony – nie jest prosty. Obydwa sposoby mają swoje wady i zalety. Menu u góry jest od razu widoczne i zajmuje mało miejsca. Z drugiej strony ma ograniczoną „pojemność” jeśli nie będzie rozwijane. Ponadto więcej niż 8 pozycji powoduje całkowite zignorowanie tego elementu przez czytelników. W związku z tym nada się do wydzielenia głównych kategorii. Przy wstępnym projekcie warto wziąć pod uwagę, że na rozbudowę może zabraknąć miejsca.
Menu boczne jest jego całkowitym przeciwieństwem – ma nieograniczoną pojemność, jest skalowalne i ułatwia wprowadzenie wygodnej nawigacji wielopoziomowej. Niestety jest słabiej widoczne i zajmuje dużo miejsca. Warto umieścić tam mniej ważne linki, które użytkownik zobaczy dopiero kiedy będzie ich potrzebował.
{ikona-nc02}
Po lewej czy prawej?
Użytkownicy spędzają nieco mniej czasu na stronach z menu po lewej. Zwykle pionową nawigację lewostronną umieszcza się na stronach, w których lista kategorii jest ważna – np. sklepy internetowe. Menu po prawej przyda się jeśli projektujemy witrynę w której najważniejsza jest treść – np. {link_wew 4406}szablon bloga{/link_wew}. Nawigacja prawostronna znajduje się bliżej miejsca w którym większość osób zwykle trzyma kursor, więc wymaga mniej akcji.
W przypadku krótkich menu poziomych warto przenieść je na lewą stronę – czytelnicy patrzą najpierw na prawy górny róg, więc możemy łatwo skierować ich na wybrane podstrony.
{ikona-nc03}
Zakładki
W stronach – wizytówkach, prostych witrynach firmowych czy portfolio zdarzają się menu podobne do poziomych, ale obrócone o 90 stopni. Przypominają wyglądem zakładki skoroszytu, zajmują mało miejsca i są rzadko spotykane. Mimo że fizycznie umieszczone są pionowo, to dotyczą ich te same zasady co nawigacji poziomej, takie jak zachowanie małej ilości działów oznaczonych jednym słowem. Aby umieścić wszystkie odnośniki na pierwszym ekranie w menu zakładkowym może się znaleźć tylko kilka linków.
{ikona-nc04}
Menu rozwijane
Jeśli menu zawiera wiele kategorii i podkategorii dobrym wyjściem jest jego rozwijanie. Pozwala ono oszczędzić miejsce, ale ma zasadniczą wadę. Czytelnik musi pamiętać, co znajduje się w której kategorii. Menu powinno samo przypominać co jeszcze warto zobaczyć, a nie wymagać tego od użytkownika.
Pokazanie podkategorii powinno odbywać się po kliknięciu w link, a nie najechaniu. Ten ostatni sposób powoduje frustrację użytkowników, którym otwiera się nie to co chcą. Ponadto wymaga on zbyt dużej koordynacji i skupienia.
W menu poziomym nie powinno się stosować więcej niż jednego rozwijanego poziomu podkategorii. Nie dotyczy to aplikacji internetowych, które przypominają zwykłe programy.
W przypadku dynamicznych stron lepiej unikać przezroczystości – nigdy nie wiemy, co będzie tłem dla rozwiniętego menu i jak wpłynie ono na czytelność.
{ikona-nc05}
Długość
Stosując poziomą nawigację jesteśmy ograniczeni szerokością okna przeglądarki. Ułożenie głównych zakładek w dwóch lub trzech rzędach (swojego czasu Yahoo.com) wprowadza zbyt duży chaos. Należy pamiętać, że czytelnicy nie zawsze mają tak szerokie monitory jak projektant – nie można przekraczać aktualnych standardów szerokości.
Menu boczne ma praktycznie nieograniczoną wysokość. Jednak najważniejsze elementy powinny znaleźć się na pierwszym ekranie – muszą być widoczne bez przewijania. Bardzo dobrym przykładem jest magazyn Wired.com (http://wired.com). Połowę pierwszego ekranu zajmują polecane artykuły. Po tysiącu pikseli, czyli typowej wysokości widocznej od razu po wejściu na stronę, zaczynają się mniej ważne informacje. Nawigacja kończy się na drugim ekranie.
{ikona-nc06}
Dobre opisy
Opisy linków powinny być jednoznaczne. Jeśli jest to niemożliwe można wykorzystać „mówiące menu”, które podpowie co dokładnie oznacza dana kategoria. Powinno ono pojawiać się od razu po najechaniu na odnośnik.
Podobne elementy powinny być zgrupowane blisko siebie. Dotyczy to nie tylko rodzajów linków (np. archiwum obok listy kategorii), ale również kolejności w konkretnym podmenu. Wiadomości gospodarcze powinny znaleźć się w sąsiedztwie marketingu, rozrywka koło plotek itd.
{ikona-nc07}
Użyteczność
Nawigacja powinna być prosta, jednoznaczna i {link_wew 5317}użyteczna{/link_wew}. Aktualna strona musi być oznaczona, a poszczególne funkcje można oznaczyć przy pomocy ikon.
Pamiętać należy również o użytkownikach mobilnych oraz tych z wyłączonym Flashem i JavaScriptem. Nawigacja powinna działać bez tych opcji. Ich zadaniem jest uatrakcyjnienie wyglądu, ale nie mogą być podstawową formą nawigacji. Negatywnym przykładem jest serwis Twenga.pl – główne menu wyglądające jak zwykłe linki wymaga włączenia JavaScriptu.
{ikona-nc08}
Eksperymenty
Główna idea – poziome menu dla serwisów z dużą ilością podstron w kilku głównych kategoriach i pionowe dla tych z wieloma działami może okazać się zbyt sztampowa. Eksperymentując z nową formą nawigacji można założyć, że stały czytelnik szybko się do niej przyzwyczai. Jednak dla zupełnie nowego użytkownika menu z którego nie wiadomo jak korzystać może okazać się przeszkodą nie do przejścia.
Wybór sposobu nawigacji zależy w dużej mierze od sposobu przedstawiania treści i ilości informacji na stronie. Menu powinno być dopasowane do ogólnego projektu witryny i sposobu poruszania się użytkowników. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby połączyć wymienione sposoby, ale należy pamiętać, że czytelnicy lubią to co znają.
