Rano 13 maja 2002 gość o ksywie Merkur, niezadowolony z oryginalnego klienta eDonkey2000, stwierdził, że mógłby zrobić lepszy. Więc zrobił. Zaprzągł do pracy znajomych programistów i tak urodził się Project eMule, który zastąpił oryginalnego klienta eDonkey. Wtedy nie wiedzieli, jakie skutki będzie miała ta decyzja…
Obecnie eMule (http://www.emule-project.net) jest najpopularniejszym (obok klientów sieci BitTorrent, które zostaną omówione w oddzielnym artykule) i najbardziej godnym zaufania klientem P2P. Dzięki polityce open source wielu programistów przyczynia się do jego rozwoju.
Instalacja
Instalacja eMule\’a jest bardzo prosta. Wybieramy język instalacji (polski) i naciskamy przycisk OK. Pojawi się okno (rys. 1), a po kliknięciu Dalej następne okno z umową licencyjną. W kolejnym oknie wyświetli się lista komponentów (wszystkie komponenty są zaznaczone do instalacji i nie powinno się ich zmieniać). W następnym oknie zostaniemy poproszeni o określenie dostępu innych użytkowników do eMule\’a: jeden użytkownik lub wielu (dla każdego użytkownika osobno). Następny krok to podanie ścieżki do katalogu, w którym program ma zostać zainstalowany. Teraz naciskamy Instaluj. Po instalacji zamykamy okno.
Uruchamiamy program
Przy pierwszym uruchomieniu programu pojawi się okno Kreator pierwszego uruchomienia eMule, który pomoże w konfiguracji.
W pierwszym kroku Użytkownik (rys. 2) podajemy swoją nazwę użytkownika w sieci ed2k oraz wybieramy czy program ma się uruchamiać przy starcie komputera.
W drugim kroku Porty i Połączenia (rys. 3) wybieramy porty do komunikacji.
W trzecim kroku Pobieranie/Wysyłanie (rys. 4) ustawiamy sposób pobierania/ wysyłania plików.
W czwartym kroku Wysyłanie (rys. 5) opcja zwiększa szanse pobrania całego pliku (pliki są dzielone na segmenty, tzw. \”chunks” – 9,28 MB każdy, i w takich częściach przesyłany jest każdy plik).
W piątym kroku Serwery wybieramy sieć, z której ma korzystać program (oprócz podstawowej jest jeszcze sieć Kad – Kademilia, którą można pozostawić włączoną w celach testowych).
Kreator połączenia
Po zamknięciu opisanego wyżej kreatora pojawi się Kreator konfiguracji łącza internetowego (rys. 6). Wybieramy System operacyjny, na którym pracujemy. W polu Równoległe pobierania należy wskazać jak intensywnie będziemy korzystać z programu. W polu Typ połączenia określamy posiadany typ łącza (jak nie ma go na liście, można ręcznie wpisać wartości w polach Prawdziwa przepustowość). Jeżeli nie znamy prędkości łącza, można poszukać w dokumentacji od dostawcy internetu.
Na rys. 7 widać ekran główny po włączeniu programu. Podzielony jest na 6 części: pasek z ikonami, lista serwerów, informacje od serwera, log, nowy serwer, aktualizuj plik server.met z URL (tu można podać adres do pliku, który jest listą wszystkich aktualnych serwerów w sieci ed2k). W polu Moje Info wyświetlane są podstawowe informacje o podłączonym serwerze. W wersji instalacyjnej programu znajduje się lista serwerów, z którymi można się połączyć. Najlepiej podłączyć się do serwera z największą liczbą użytkowników.
Ustawienia
W zakładce Ogólne (rys. 8) możemy dopasować wszystkie opcje programu do własnych potrzeb: zmienić nazwę użytkownika lub język interfejsu. W sekcji Inne opcje można wybrać: sygnalizuj błędy dźwiękiem, przywróć po kliknięciu linku (przywoła program na pełny ekran), pytaj przy zamknięciu (czy na pewno chcemy zamknąć program), włącz sygnaturę online (pozwala połączyć statystyki programu z innymi programami w internecie i tworzyć na bieżąco rysunek ze statystykami).
W sekcji Uruchamianie możemy zdecydować jak często program ma sprawdzać czy jest nowa wersja (zaleca się wyłączenie pokazywania ekranu powitalnego, co przyspiesza uruchamianie; można też uruchomić eMule\’a w formie zminimalizowanej i/lub przy starcie systemu).
W zakładce Wyświetlanie (rys. 9) można zmienić styl paska pobierania pliku, wyświetlić procent pobranego pliku na pasku pobierania, pokazać prędkość pobierania w tytule okna głównego programu. Włączenie opcji zmniejszających zużycie procesora i pamięci nie ma wpływu na wydajność pobierania plików.
W zakładce Parametry łącza (rys. 10) są wyświetlane wartości, które zostały wcześniej wybrane (uwaga: eMule podaje tutaj wartości w kilobajtach na sekundę, nie w kilobitach!).
Przykładowo, prawidłowe wartości dla usługi Neostrada 512 to: pobieranie 64 KB/s i wysyłanie 16 KB/s. To są maksymalne możliwości łącza, ale zaleca się obniżenie ich (w polu Limity) do ok. 75% możliwości, tak aby w trakcie pobierania plików z sieci ed2k można było również korzystać z internetu za pomocą innych programów. Zmniejszenie wysyłania poniżej 10 KB/s spowoduje ograniczenie prędkości pobierania w proporcji 1:3, tzn. np. jeśli wysyłanie będzie ustawione na 5 KB/s, pobieranie automatycznie ustawi się na 15 KB/s.
Zakładka Serwery (rys. 11) pozwala zarządzać listą serwerów. Możemy ustawić po ilu nieudanych próbach podłączenia do serwera ma on zostać usunięty z listy oraz określić, kiedy lista serwerów ma być aktualizowana. Inne opcje pozwalają podłączać się do serwerów, gdy nie mamy zewnętrznego adresu IP (trzeba zaznaczyć Bezpieczne podłączanie).
W zakładce Foldery (rys. 12) określamy, w którym katalogu mają być przechowywane pobrane pliki, a w którym pliki tymczasowe, czyli takie, które nie ściągnęły się jeszcze do końca. Można też udostępnić inne katalogi ze swoich dysków lub katalogi z dysków sieciowych.
W zakładce Pliki określamy parametry dotyczące pobieranych plików. W polu Inicjalizacje opcje powinny być zaznaczone tak jak na rys. 13 (wszystkie pliki powinny być pobierane z Autopriorytetem). Inne opcje definiują kolejność pobieranych części każdego pliku.
Sieć ed2k
Sieć ed2k (skrót od eDonkey 2000 – 2k oznacza 2000) jest zdecentralizowana, to znaczy, że nie potrzeba do jej działania jednego głównego serwera, ale konieczne są komputery pełniące rolę serwerów. Zadaniem serwerów jest łączenie klientów, którzy wymieniają się plikami.
W sieci ed2k plik odnajdywany jest na podstawie jego rozmiaru oraz sumy kontrolnej MD4. Dla wygody użytkowników używa się również normalnych nazw plików.
W eMule\’u można przeszukać pojedynczy serwer, do którego użytkownik jest podłączony lub wszystkie aktywne serwery. Na rys. 14 widać wyniki wyszukiwania dla jednego hasła. Wyniki szukania można ograniczyć do typu pliku: archiwa, audio, dokument, filmy, programy i zdjęcia.
eMule i inne programy korzystające z sieci ed2k wspierają sieć na dwa sposoby. Po pierwsze użytkownicy są zmuszeni do udostępniania plików. Udostępnione pliki większe niż 9500 KB są dzielone i ściągane w częściach, a odbiorca zaczyna udostępniać poszczególne części natychmiast po ich pobraniu, nawet jeśli cały plik nie został jeszcze ściągnięty. Ściągający w ten sposób jest zmuszony do udostępniania pliku zanim go ściągnie. Po drugie użytkownicy są także zmuszeni do udostępniania łącza, co zwiększa strumień danych w sieci (oficjalna wersja eMule\’a nie pozwala użytkownikowi na ograniczenie prędkości wysyłania do wartości mniejszej niż 1/3 prędkości pobierania). Tego ograniczenia nie stosuje się, jeśli prędkość wysyłania ustawiona jest na 10 KB/s lub więcej.
Zalety sieci ed2k
Sieć ed2k i jej klient eMule są bezpieczne i stabilne. Oczywiście, nigdy tak do końca nie da się wykluczyć pewnego ryzyka. Aby poprawić bezpieczeństwo, można skorzystać z programu PeerGuardian, który filtruje adresy IP i odrzuca te niepożądane (typu RIAA, MPAA). Można dodać do eMule\’a plik ip_filter. dat, który ładuje się bezpośrednio w samym eMule\’u i spełnia podobne zadanie, jak PeerGuardian.
Kolejną zaletą sieci e2dk jest długa żywotność pliku. Zdarza się, że jakiś plik jest nadal dostępny po wielu miesiącach, a nawet latach od pierwszego rozpowszechnienia w sieci.
Jeszcze inną zaletą jest łatwość wyszukiwania zasobów. Dzięki takiej a nie innej strukturze sieci praktycznie każdy klient sieci ed2k ma wbudowaną wyszukiwarkę, która momentalnie znajduje co tylko chcemy.
Modyfikacje i triki
eMule ma wiele odmian, czyli tzw. modów (skrót od ang. modification). Popularnym modem jest eMule Plus pokazany na rys. 15 (http://www.emuleplus.info). Zalety tego programu to lepszy interfejs graficzny i zdolność do osiągania większych prędkości pobierania w porównaniu do oficjalnej wersji programu.
Inne mody bazujące na oficjalnym eMule\’u są tworzone na podstawie nowych wersji oryginalnego klienta. Bardzo rozbudowanym modem jest MorphXT (rys. 16). Pozwala on na modyfikację zaawansowanych ustawień, niedostępnych w zwykłej wersji. Zawiera też moduł WebCache, który może przyspieszyć pobieranie plików za pomocą serwera proxy (kilka takich serwerów znajduje się w Polsce).
Osloskop.net
Osłoskop (http://www.osloskop.net) (rys. 17) to najlepszy i największy polski serwis informacyjny sieci ed2k. Zawiera ogromny zbiór recenzji wraz z sumami kontrolnymi, które są umieszczane przez internautów i informują o plikach wymienianych za pomocą klientów tej sieci. Same pliki nie są przechowywane na serwerze.
Serwis powstał na przełomie kwietnia oraz maja 2002 roku i obecnie jest jedną z największych tego typu stron na świecie. Podobnie jak Wikipedia, jest przykładem witryny tworzonej, redagowanej oraz utrzymywanej przez społeczność internautów. Osłoskop przechodził wiele burzliwych przemian. Przez kilka lat były zmieniane prawie wszystkie elementy serwisu. Znajdował się on także na wielu serwerach w kilku krajach. Zespoły pracujące nad silnikiem oraz zawartością strony często się zmieniają i są wybierane przez społeczność internautów skupionych wokół serwisu.
Wszelkie dyskusje na temat witryny i jej zawartości są prowadzone na forum dyskusyjnym (rys. 18), które wymaga rejestracji. Społeczność {stala}dvdr@oslo {/stala} skupiona wokół forum Osłoskop wspiera własnego moda eMule opartego o MorphXT, o nazwie MorphXT-D10Tmain. Mod ten wykorzystywany jest do przesyłania plików o dużych rozmiarach i przystosowany do pracy z WebCache. Na forum są bieżące informacje o aktualnej wersji moda oraz lista serwerów WebCache.
Inne popularne serwisy informacyjne sieci ed2k w Polsce to:
http://www.osiolek.com (rys. 19),
http://www.emulek.pl,
http://www.emulek.info,
http://donkey.outs.pl.