Po blisko pięciu latach oczekiwania ukazała się kolejna wersja Internet Explorera. Kilka dni po premierze tego produktu użytkownikom udostępniono również nowe wydanie Firefoksa. Warto zatem przyjrzeć się obydwu przeglądarkom i sprawdzić jakie nowości oferują.
Premiery nowych wersji mają w przypadku prezentowanych produktów różny ciężar gatunkowy. Internet Explorer przez ostatnich kilka lat nie był poddawany większym modernizacjom i na tle konkurencji był postrzegany jako produkt przestarzały, a dodatkowo budzący duże kontrowersje w zakresie bezpieczeństwa. Zmiany wprowadzone w siódmej edycji musiały być zatem daleko idące, aby produkt ten mógł znów nawiązać do czołówki pod względem oferowanej funkcjonalności.
W przypadku Firefoksa mieliśmy natomiast do czynienia z nowoczesną i stosunkowo nową przeglądarką. Użytkownicy tego programu mogli spodziewać się niewielkich usprawnień zwiększających komfort pracy i poziom zabezpieczeń.
Instalacja
W dniu premiery została udostępniona wyłącznie angielska wersja Internet Expolera 7. Później dopiero pojawiły się edycje w innych językach. Przeglądarka firmy Microsoft może pracować pod kontrolą systemu Windows XP i Windows Server 2003, a ponadto wchodzi w skład systemu Windows Vista. Plik instalacyjny o rozmiarze 14,8 MB można pobrać po przejściu przez procedurę weryfikującą legalność użytkowanego systemu operacyjnego. Podczas instalacji uruchamiany jest moduł usuwający złośliwe oprogramowanie i pobierający dostępne aktualizacje.
W przypadku Firefoksa w momencie premiery dostępnych było ponad trzydzieści wersji językowych, wśród których znajdowała się polska edycja. Program może być uruchamiany pod kontrolą systemów z rodziny Windows, począwszy od wersji 98, a także w systemach Linux i Mac OS X. Plik instalacyjny zawierający polską wersję dla systemu Windows ma rozmiar 6,12 MB. W przypadku obecności w systemie poprzedniej wersji Firefoksa przeglądarka zachowuje ustawienia, a ponadto sprawdza zgodność zainstalowanych rozszerzeń i wyłącza te, które nie współpracują z nową odsłoną programu.
Interfejs użytkownika
Jedną z najbardziej widocznych zmian wprowadzonych w Internet Explorerze 7 jest długo oczekiwana możliwość przeglądania stron WWW w kartach, bez konieczności otwierania nowych okien przeglądarki. Zapewnia ona szybki dostęp do poszczególnych witryn. Użytkownik może także korzystać z listy otwartych stron WWW oraz oglądać ich podgląd za pomocą funkcji Quick Tab, generującej w jednym oknie graficzne miniaturki witryn.
Karty mogą być grupowane, co ułatwia szybkie otwieranie wielu serwisów internetowych za pomocą jednego kliknięcia przycisku myszy. Dostępna jest również funkcja przywracania ostatniej aktywnej grupy zakładek.
Rozmiary wielu elementów interfejsu zostały zmniejszone, a część z nich usunięto w celu uzyskania większej powierzchni ekranu dla przeglądanych stron. Menu użytkownika jest wyświetlane dopiero po wciśnięciu lewego klawisza Alt, aczkolwiek można je włączyć na stałe korzystając z opcji konfiguracyjnych. Zastosowany został także mechanizm ClearType, odpowiedzialny za wygładzanie krawędzi czcionek. W pasku statusu znajdziemy natomiast ikonę służącą do zmiany skali w jakiej wyświetlana jest strona WWW.
Nowym elementem jest też okienko wyszukiwania, które umożliwia wyszukiwanie informacji bez konieczności otwierania strony wyszukiwarki. Użytkownik może wybrać mechanizm odpowiedzialny za realizację procesu wyszukiwania, decydując się np. na wyszukiwanie za pomocą serwisu Google.
Na słowa uznania zasługuje także rozbudowany moduł wydruku zapewniający możliwość swobodnego ustawiania marginesów, dostosowywania rozmiaru dokumentów do wymiarów papieru oraz oferujący rozbudowane narzędzie podglądu wydruku. Martwi natomiast fakt, że w dalszym ciągu Internet Explorer nie oferuje nawet prostego menedżera pobierania plików.
Firefox 2 również przynosi usprawnienia związane z interfejsem użytkownika. Strony są domyślnie otwierane w nowych kartach, a nie w nowych oknach, jak to miało miejsce dotychczas. Każda karta dysponuje własnym przyciskiem zamykania. Ulepszone zostały także mechanizmy związane z zarządzaniem dużą ilością otwartych kart. Dostępny jest ponadto system przywracania sesji po ponownym uruchomieniu przeglądarki. Warto też zwrócić uwagę na możliwość otwarcia przypadkowo zamkniętej karty dzięki wykorzystaniu narzędzia gromadzącego informacje o zamkniętych kartach.
Interesującą nowością jest moduł sprawdzania pisowni, który ułatwia eliminowanie błędów powstających podczas wypełniania formularzy. Usprawniono także korzystanie z okienka wyszukiwania poprzez wyświetlanie podpowiedzi, w przypadku gdy proces wyszukiwania jest realizowany np. przez serwis Google.
Bezpieczeństwo
Nowością w obydwu przeglądarkach są mechanizmy antyphishingowe zapewniające ochronę przed kradzieżą cennych informacji, realizowaną za pośrednictwem stron podszywających się pod znane serwisy.
Internet Explorer wykorzystuje listę adresów podejrzanych stron przechowywaną na serwerach Microsoftu. W przypadku wykrycia zagrożenia blokuje dostęp do serwisu i generuje ostrzeżenie. Analizuje również zawartość strony w poszukiwaniu niebezpiecznych elementów, w sytuacji gdy jej adres nie znajduje się na czarnej liście.
Użytkownicy Firefoksa mogą korzystać zarówno z czarnej listy przechowywanej na lokalnym komputerze i aktualizowanej co godzinę, jak i weryfikować tożsamość witryn za pomocą zewnętrznych serwisów takich jak Google.
Przeglądarka firmy Microsoft wykorzystuje gruntownie zmodyfikowane mechanizmy odpowiedzialne za obsługę kontrolek ActiveX, które zdecydowanie zmniejszają możliwość wykorzystania ich do zaatakowania systemu. Z punktu widzenia ochrony prywatności użyteczne jest też narzędzie umożliwiające szybkie usunięcie danych gromadzonych podczas przeglądania stron WWW, takich jak pliki tymczasowe, pliki cookies, historia odwiedzanych witryn, zawartość formularzy i hasła.
Tego typu narzędzie jest również dostępne w Firefoksie. Warto zauważyć, że istotny wpływ na poziom bezpieczeństwa oferowany przez tę przeglądarkę ma fakt, iż jest to aplikacja o otwartym kodzie źródłowym. Dzięki temu liczni specjaliści mogą swobodnie analizować kod, wykrywać potencjalne zagrożenia i szybko naprawiać dostrzeżone błędy.
Rozszerzenia
Zmodyfikowany menedżer dodatków dostępny w IE7 ułatwia zarządzanie składnikami, które powinny przyczyniać się do zwiększenia możliwości programu, lecz mogą również prowadzić do zmniejszenia poziomu stabilności oferowanego przez przeglądarkę.
Usprawniony został także mechanizm odpowiedzialny za zarządzanie rozszerzeniami Firefoksa. W jednym narzędziu zgrupowane zostały zarówno rozszerzenia, jak i motywy graficzne. Ułatwiono także wyłączanie poszczególnych dodatków bez konieczności ich usuwania. Należy podkreślić, że dostępne w dużej ilości rozszerzenia są jednym z największych atutów Firefoksa i pozwalają na swobodne dostosowywanie możliwości tego programu do potrzeb użytkowników. Na uznanie zasługuje również możliwość automatycznej aktualizacji rozszerzeń.
Kanały RSS
Obsługa kanałów RSS to kolejna nowość wprowadzona w Internet Explorerze 7. W przypadku gdy serwis udostępnia kanały informacyjne, wystarczy skorzystać z przycisku znajdującego się na pasku adresowym w celu uzyskania dostępu do aktualnej zawartości kanału. Jeśli użytkownik zdecyduje się na subskrypcję, może dodać stronę do listy ulubionych. Nowe nagłówki są wówczas pobierane automatycznie i umieszczane w sekcji Feeds paska narzędziowego zawierającego informacje o ulubionych witrynach.
Firefoks 2 oferuje większe możliwości w zakresie obsługi kanałów RSS. Użytkownik może m.in. zdecydować czy chce przeglądać ich zawartość za pośrednictwem dynamicznych zakładek, czy też korzystać z zewnętrznych programów lub usług sieciowych oferujących wsparcie dla RSS.
Microsoft odrabia zaległości
Trzeba przyznać, że użytkownicy Internet Explorera musieli bardzo długo czekać na zmiany, które pozwoliłyby tej przeglądarce znów nawiązać walkę z konkurencyjnymi rozwiązaniami na polu funkcjonalności. Wiele wskazuje jednak na to, że Microsoft mógł sobie pozwolić na tak długie zwlekanie z udostępnianiem nowej przeglądarki i zsynchronizowanie jej premiery z wprowadzeniem na rynek systemu Windows Vista. Niezależnie od wielu krytycznych opinii udział Internet Explorera w światowym rynku przeglądarek wciąż przekracza bowiem 85%.
Chwalony przez wielu i zasługujący na uznanie Firefox zdobył natomiast udziały na poziomie 11% i powoli staje się coraz poważniejszym zagrożeniem dla dotychczasowego lidera. Trudno jednak spodziewać się gwałtownych zmian w rynkowym udziale przeglądarek, zwłaszcza że za sprawą Internet Explorera 7 Microsoft odrobił sporą część zaległości związanych przede wszystkim z wygodą użytkowania programu i poziomem bezpieczeństwa, wzbogacając program o sprawdzone rozwiązania znane z konkurencyjnych produktów.
Wątpliwości budzi nadal poziom zgodności z obowiązującymi standardami, mimo niewątpliwych ulepszeń w zakresie obsługi kaskadowych arkuszy stylów i dodania wsparcia dla przezroczystości w plikach PNG.
Co nas czeka w przyszłości?
Trwają prace nad Firefoksem 3, który zostanie oparty o silnik Gecko 1.9. Udostępniona została pierwsza wersja alpha o nazwie kodowej Gran Paradiso, która jest przeznaczona zgodnie z zaleceniami Mozilla Foundation wyłącznie dla webmasterów. Programiści kładą nacisk m.in. na zwiększenie szybkości wyświetlania złożonych stron wykorzystujących kaskadowe arkusze stylów oraz na większą zgodność z formatem SVG.
Microsoft zapowiedział tymczasem, że wraz z premierą Internet Explorera 7 aplikacja ta wchodzi w nowy cykl produkcyjny, który zakłada udostępnianie nowych wersji programu co półtora roku.
