TEST: Framework Laptop 13

Jako dzieciak w latach 90. uwielbiałem składać komputery. Jednak wraz z rosnącą popularnością laptopów, a potem ich miniaturyzacją, możliwość modernizacji zaczęła odchodzić do lamusa. Dziś przenośne komputery, w których da się wymienić pamięć RAM czy dysk SSD, należą raczej do rzadkości, nie wspominając o bardziej skomplikowanych modyfikacjach. Naprawa laptopów to często droga przez mękę – czasochłonne wizyty w serwisie bywają okupione… ich życiem.

Właśnie w takich sytuacjach Framework staje się kuszącą alternatywą. Ten modularny laptop zaprojektowano z myślą o długowieczności – zamiast kupować nowy sprzęt, można po prostu wymienić płytę główną, porty, pamięć czy baterię. To bardziej ekonomiczny i ekologiczny sposób na posiadanie komputera.

Od premiery pierwszego modelu w 2021 roku wiele firm uruchomiło własne programy napraw typu Self Repair, ale nie oszukujmy się – żaden laptop nie dorównuje Frameworkowi pod względem dostępności i przemyślanej konstrukcji.

Nie ma sensu opisywać jednej, konkretnej konfiguracji Frameworka, ale dla potrzeb tego tekstu przyjmijmy najtańszy wariant z 13,5-calowym, matowym ekranem 2256×1504 px i układem Ryzen AI 5 340 (4 769 PLN). Do tego 16 GB RAM DDR5-5600 (400 PLN), SSD WD_BLACK SN7100 500 GB (359 PLN), zasilacz 60 W (245 PLN) oraz porty 2x USB-C, 1x USB-A, 1x HDMI (230 PLN). Da nam to cenę 5 913 PLN. Taniej może nas wynieść wariant z procesorem Intel Ultra 5 125H (5 363 PLN).

Jeśli potrzebujesz czegoś więcej (lub mniej), konfiguracja DIY daje ogromne możliwości. Do wyboru: procesory aż do Intel Core Ultra 7 165H, ekran 2.8K 120 Hz, do 96 GB RAM, dyski SSD do 8 TB, kolorowe ramki, klawiatury w różnych językach i siedem typów portów. Można je dobrać przy zamówieniu lub dokupić później.

Framework oferuje też tańsze opcje – używane modele i komponenty z odnowienia. Można użyć własnej pamięci RAM, dysku SSD, ładowarki i systemu operacyjnego. Framework wspiera także darmowego Linuksa. Wolisz gotowe rozwiązanie? Wybierz już złożony wariant. Framework Laptop 13 dostępny jest wyłącznie przez stronę producenta.

Firma regularnie aktualizuje bazę, a także dodaje do oferty wymienialne komponenty. Choć Framework to wciąż młoda firma (start-up z 2020 roku), budzi zaufanie – co roku wypuszczają nowe modele i części.

Składanie laptopa jest banalnie proste. Framework udostępnia instrukcje krok po kroku i filmy wideo. W zestawie znajdziemy śrubokręt, a wszystkie części pasują jak ulał. Nawet śrubki są przymocowane do obudowy – nie da się ich zgubić. Złożenie całości zajęło mi 10 minut. Z doświadczeniem zrobiłbym to w dwie – jak pit stop w F1. Niesamowite, jak bardzo uproszczono ten proces.

Komponenty takie jak RAM czy SSD instaluje się błyskawicznie, inne, jak choćby ekran, wymagają więcej uwagi. Na szczęście wszystko jest przygotowane pod amatora tego typu działań. Szczerze? Składanie mebli z IKEI jest trudniejsze.

Z zewnątrz Framework Laptop 13 przypomina nieco MacBooka Air z lat 2019-2020. Ma aluminiową obudowę i delikatnie klinowaty profil. Wyróżnia go logo w kształcie trybika i solidna, sztywna pokrywa. Ekran lekko się porusza przy otwieraniu, ale podczas pisania jest stabilny. Całość jest solidna, choć nieco brakuje „premium vibe’u”.

Laptop ma 1,57 cm grubości i waży 1,3 kg – jest więc mobilny, choć zdecydowanie nie tak smukły jak MacBook Air M4.

Testowana matryca ma 2256×1504 px, proporcje 3:2 i 400 nitów jasności. W słońcu daje radę, a matowa powierzchnia skutecznie redukuje refleksy. Obraz? W porządku, choć teksty bywają mniej ostre niż na MacBooku Pro (3024×1964 px). Ekran 2.8K może być wart dopłaty – to ok. 630 PLN różnicy.

Klawiatura jest podświetlana, ma układ wyspowy i czytnik linii papilarnych w przycisku zasilania. Pisze się na niej bardzo przyjemnie – klik jest wyczuwalny, choć nieco brakuje sprężystości. Touchpad ze szkła matowego to rewelacja – aksamitny, precyzyjny, bez zbędnych klików. Nie ma haptyki, ale nie czułem, żeby jej brakowało.

Kamera 1080p z fizyczną zasłonką i wyłącznikiem mikrofonu? Super, ale jakość obrazu rozczarowuje – kolory są przekłamane, obraz ziarnisty. Lepsze to niż nic, ale szału nie ma.

Głośniki? Dwa po 2 W, umieszczone od spodu. Grają głośno, ale płasko – brak basu, dźwięk metaliczny. Liczę, że Framework zaproponuje lepszy moduł audio w kolejnej generacji.

System portów to już majstersztyk. Cztery sloty na spodzie można dowolnie konfigurować. Wszystko wymienialne, klikające z satysfakcją. Jedziesz na foto-wyjazd i potrzebujesz dwóch czytników kart albo czterech USB-C? Nie ma problemu – zmienisz szybko specyfikę laptopa do własnych potrzeb.

W codziennych testach Framework Laptop 13 radził sobie dobrze. 20 otwartych kart w przeglądarce i odtwarzacz muzyczny: wentylator włączył się cicho, obudowa pozostała chłodna (lekko ciepła od spodu). Były drobne lagi przy szybkim otwieraniu wielu kart, ale później wszystko działało płynnie. W benchmarkach jednak szału nie ma – gdy porówna się cenę komputera z osiąganymi wynikami, lądują one w dolnej połówce w zestawieniu z konkurencją.

Framework nie podaje oficjalnych danych o baterii, ale testy wykazały 17 godzin ciągłego odtwarzania wideo przy 50% jasności i głośności.

Nie oszukujmy się – w tej cenie znajdziesz laptopy z lepszymi parametrami. Nowy MacBook Air M4 to mistrz opłacalności. Ale Framework Laptop 13 to coś więcej niż specyfikacja. To inwestycja w sprzęt, który można naprawiać, ulepszać i poznawać od środka.

Jako ktoś, kto testuje laptopy zawodowo, jestem pod wrażeniem prostoty i filozofii Frameworka. To sensowny zakup, jeśli masz świadomość, że chcesz korzystać z tego laptopa przez wiele lat. Za rok wymienisz mu RAM, za dwa – dysk, może ekran. To świetny pomysł. Szkoda tylko, że producent celuje głównie w wyższy segment i kategorię premium.

Specyfikacja

• CENA Od 4 219 PLN
• CPU Intel Core Ultra 5/7 lub AMD Ryzen AI 5/7/9
• EKRAN 2256×1504 px 60 Hz lub 2880×1920 px 120 Hz
• RAM DDR5-5600 8-96 GB
• SSD WD_BLACK 250 GB – 8 TB