Biorąc pod uwagę, że koszty życia ciągle rosną, a rachunki za energię wciąż są rekordowo wysokie, trudno się dziwić, że air fryer stał się popularnym urządzeniem kuchennym w 2023 roku. Dzięki obietnicy szybszego, zdrowszego i, co najważniejsze, tańszego gotowania, dość niszowy sprzęt, nazywany popularnie u nas „frytkownicą”, stał się w końcu popularniejszy.
W Stanach Zjednoczonych MSNBC podaje, że 60% gospodarstw domowych ma air fryera – ale w Wielkiej Brytanii odsetek ten wynosi 30%, a w Polsce nawet nie wiadomo, ile osób zdecydowało się posiadać tego typu urządzenie. Jeśli i ty nie brałeś na poważnie możliwości wprowadzenia go do swojego gospodarstwa domowego, nigdy nie było lepszego czasu, aby przyłączyć się do szaleństwa takiego gotowania – a jeśli wybierzesz mądrze, będzie to inwestycja, z której będziesz naprawdę zadowolony.
Wszyscy odczuwamy konsekwencje stale rosnących kosztów życia. Air fryer obiecuje w tym pomóc, obniżając koszty jednej rzeczy, bez której naprawdę nie możemy żyć: gotowania. W rezultacie frytkownica stała się wyjątkowo popularna, a to, co zaczęło się jako dość niszowy rynek z Tefal ActiFry i kilkoma wątpliwej jakości urządzeniami marki Philips, stało się całym sektorem obejmującym prawie każdego producenta urządzeń, jakiego możesz sobie wyobrazić.
To świetne rozwiązanie dla potencjalnych nabywców, ponieważ silna konkurencja oznacza, że istnieje ogromny wybór produktów, od tanich i wesołych kompaktowych air fryerów po bardzo sprytne urządzenia wielofunkcyjne i wszystko pomiędzy.
Ale nie tylko polska nazwa „frytkownica” jest myląca, ale i oryginalna „air fryer”, ponieważ jedzenie w nim nie smaży się, tylko piecze. Air fryer to w rzeczywistości bardzo mały piekarnik z bardzo dużym wentylatorem, a ta kombinacja oznacza, że może podgrzewać jedzenie szybciej niż konwencjonalny piekarnik lub normalny piekarnik z wentylatorem. Podgrzewanie jest intensywne, a ponieważ nie zanurzasz jedzenia w oleju, jest to zdrowszy sposób na delektowanie się smażonymi potrawami.
Ogromne znaczenie ma również oczywiście sam olej. Zamiast zanurzać w nim jedzenia, przed włożeniem go do air fryera wystarczy tylko szybko je nim spryskać. To zdrowsze, ale to nie jedyna korzyść. Nie odczuwasz utrzymujących się zapachów, które pochodzą z głębokiego smażenia potraw, nie przepłacasz za drożejący olej, a także nie musisz martwić się o kwestie bezpieczeństwa. Pryskający z patelni olej nie jest przyjemny, a głębokie zanurzenie w nim nie bez powodu wywołuje u wielu osób reakcję odchylania głowy do tyłu.
„Frytownice powietrzne” są więc szybsze, generujące mniej nieprzyjemnych zapachów i bezpieczniejsze. Ale są pewne wady. Po pierwsze, potrzebujesz miejsca, aby umieścić je na blacie. Niektóre są wręcz ogromne – chociaż rośnie liczba smukłych modeli takich jak Instant Pot Vortex, które zostały zaprojektowane specjalnie dla mniejszych kuchni z domownikami o dużym apetycie. Po drugie air fryer nie jest urządzeniem uniwersalnym i niektórych rzeczy po prostu nie potrafi.
Ponieważ air fryer to w zasadzie tunel aerodynamiczny dla frytek, nic, co nie chcesz żeby miało kontakt z gorącym powietrzem, nie ma sensu w nim gotować. Delikatne ciasto w tempurze to jeden z takich „złych pomysłów”, a warzywa liściaste po prostu się spalą. Ser stopi się i wypadnie z kosza, a jeśli kiedykolwiek trafiłeś w internecie na artykuł pt.: „jak przygotować idealny stek we frytkownicy”, wiedz, że to po prostu będzie smakowało bardzo źle.
Jedną z rzeczy, do której idealnie nadaje się air fryer, jest odgrzewanie gotowych dań, czy takich na wynos. Zamiast rozmoczonych samos z kuchenki mikrofalowej lub suchego panierowanego kurczaka z piekarnika, jedzenie smażone na powietrzu smakuje tak, jakby dopiero co zostało dostarczone. Po prostu nie wypróbowuj go z mokrymi potrawami, takimi jak curry.
Wszystko w jednym
Oprócz konkurowania z frytownicą, smażącą na głębokim tłuszczu, air fryer może również smażyć i piec. Potrzebuje mniej czasu na rozgrzanie, przygotowanie jedzenia, a jego elementy grzejne zwykle zużywają mniej energii (1 400 W) niż tradycyjny piekarnik (średnio 2 500 do 3 000 W, a czasem nawet więcej).
Do niedawna air fryer nie mógł naśladować urządzeń typu „wszystko w jednym”, które umożliwiają powolne gotowanie, gotowanie pod ciśnieniem, smażenie i gotowanie na parze. Ale to się zmienia. Na przykład Instant Brands tworzy modele, które w rzeczywistości są multifunkcyjne lub pozwalają na zmienianie zastosowań. W Instant Pot Duo Crisp i Pro Crisp można było zamieniać pokrywki, transformując szybkowar w air fryera; w Duo Crisp Ultimate Lid znajduje się pojedyncza, przymocowana na stałe pokrywa ze zdejmowanym panelem, odsłaniającym wentylator i element do smażenia powietrzem.
Warto zauważyć, że takie urządzenia wielofunkcyjne, choć są bardzo wygodne, nie zawsze mają pełny zestaw funkcji ich bardziej wyspecjalizowanego rodzeństwa. Model pokroju Duo Crisp Ultimate Lid ma mniej programów gotowania niż modele z wymienną pokrywką tej samej marki.
Rozważając air fryera lub urządzenie wielofunkcyjne z możliwością smażenia powietrzem, ważne jest, aby pomyśleć o funkcjach: przez lata wydajemy mnóstwo pieniędzy na gadżety kuchenne, które wydają się być niezbędne, ale które powoli migrują do szafek i nigdy więcej ich nie wyjmujemy. Air fryer, który nie ma odpowiednich rozmiarów, wszystkich potrzebnych ci funkcji lub jest kłopotliwy w użyciu lub czyszczeniu, prawdopodobnie skończy w tym samym miejscu, razem z SodaStreamem, który miałeś naprawić, i prasą do panini.
Jak więc kupić air fryera, którego pokochasz na długie lata? Wspaniale, że pytasz.
Dokonanie wyboru
Wiele air fryerów jest wyposażonych w świetne technologie, ale zanim spojrzysz na którąkolwiek z efektownych funkcji, ważne jest, aby pomyśleć o trzech bardzo prostych, ale istotnych rzeczach. Jak duży jest? Co może przygotować? Jak go czyścić?
W przypadku urządzeń tego typu rozmiar ma znaczenie – nie tyle na zewnątrz, choć oczywiście trzeba i to wziąć pod uwagę, ale w środku. To nie jest obszar, który można wykorzystać do granic możliwości, ponieważ smażenie powietrzem wymaga dobrej jego cyrkulacji. Przepełniony oznacza mieszankę niedogotowanego i rozgotowanego jedzenia.
Liczba, na którą należy spojrzeć, nie jest całkowitą pojemnością, która jest wielkością komory gotowania. Poszukaj maksymalnej objętości żywności lub zalecanych porcji. Na przykład kompaktowy air fryer o pojemności 2,2 litra będzie wystarczająco duży na około 500 g mrożonych frytek lub dwie małe piersi z kurczaka.
Air fryer o większej pojemności umożliwia smażenie kilku rzeczy jednocześnie. Jeśli planujesz robić to często, poszukaj takiego z dwoma komorami do gotowania, takiego jak Ninja Foodi MAX Dual Zone. Ma on dwie komory, z których każda jest wystarczająco duża dla 2-kilogramowego kurczaka, z oddzielnymi lub zsynchronizowanymi timerami i temperaturami.
Znajdziesz również urządzenia tego typu, które pełnią także funkcję inteligentnych piekarników. Wyglądają bardziej jak nablatowe piece konwekcyjne lub kuchenki mikrofalowe i są dostępne w różnych wersjach: niektóre umożliwiają pieczenie kurczaka z rożna; inne mają wbudowane funkcje grilla, pizzy i tostów, a nawet mogą suszyć zioła. Przetestowaliśmy wiele z nich i chociaż ich wygoda związana z byciem „wszystkim w jednym” jest bardzo atrakcyjna, i to ma oczywiście swoje minusy. Na przykład niektóre inteligentne piekarniki, z których korzystaliśmy, nie są tak dobre do opiekania tostów jak zwykły toster i są znacznie trudniejsze do czyszczenia niż frytownica koszowa.
A skoro już o tym mowa, warto wziąć pod uwagę kwestię czyszczenia. W urządzeniu pokroju Instant Pot możesz włożyć kosz i miskę do zmywarki, ale w przypadku wielu dedykowanych air fryerów, zwłaszcza tych budżetowych, będziesz musiał czyścić je ręcznie. Szuflady i talerze na warzywa Ninja można myć w zmywarce, ale producent zaleca mycie ręczne. W jakimkolwiek urządzeniu nie wolno wkładać do zmywarki części z elementem grzejnym.
Ogólna zasada jest taka, że im więcej płacisz, tym inteligentniejszy jest air fryer. Kompaktowe urządzenie o wartości 300 PLN może mieć tylko dwa elementy sterujące: regulator temperatury i zegar. W kosztującym 800 PLN bardziej prawdopodobne jest, że będzie miało ekran LCD, cyfrowy zegar i szereg ustawień wstępnych dla określonych rodzajów żywności. Prawdopodobnie będzie mieć również mocniejszy element grzejny, dzięki czemu będzie się szybciej nagrzewać i gotować. Tam, gdzie najtańsze air fryery mają zwykle moc około 1 000 watów, większe i droższe mają 1 400 W lub więcej. Wielofunkcyjne urządzenia z grillem będą miały jeszcze większą moc, zwykle od 2 000 do 2 400 W, a także będą kosztować więcej: ceny zaczynają się od nieco ponad 1 000 PLN, a niektóre z najbardziej zaawansowanych i elastycznych kosztują ponad 1 600 PLN.